Polimorfizm nədir?
Polymorphism və ya Çoxşəkillilik, Obyekt Yönümlü Proqramlaşdırmanın (OOP) əsas prinsiplərindən biridir. Polimorfizm bir funksiyanın, metodun və ya obyektin fərqli siniflərdə müxtəlif formalarda eyni adla, lakin fərqli davranışla istifadə olunmasına imkan verir.
Bu xüsusiyyət proqramlarda elastiklik, təkrar istifadə, və sadə genişləndirilə bilən arxitektura yaratmaq üçün çox vacibdir.
Poliformizmin əsas məqsədləri:
- Kodun daha ümumi (generalized) yazılması.
- Çox fərqli obyektlərin eyni interfeys üzərindən idarə olunması.
- Kodun oxunaqlılığını və dəstəklənməsini artırmaq.
Əsas növləri:
- Compile-time Polymorphism (Statik Polimorfizm):
- Metod aşırı yüklənməsi (Method Overloading) ilə əldə edilir.
- Bir sinifdə bir neçə metod eyni ada malik olur, lakin parametrləri fərqlidir.
- Run-time Polymorphism (Dinamik Polimorfizm):
- Metodun aşırı yazılması (Method Overriding) ilə həyata keçirilir.
- Törəmə siniflər əsas sinifdəki metodu öz tələbinə uyğun yenidən müəyyən edir.
Python-da sadə Polimorfizm nümunəsi:
class Animal:
def speak(self):
print("Heyvan səs çıxarır.")
class Dog(Animal):
def speak(self):
print("İt hürür.")
class Cat(Animal):
def speak(self):
print("Pişik miyoldayır.")
# Funksiya - fərqli obyektlərə eyni əmri verir
def animal_sound(animal):
animal.speak()
# Obyektlər
dog = Dog()
cat = Cat()
# Eyni funksiya fərqli nəticə verir
animal_sound(dog) # Çıxış: İt hürür.
animal_sound(cat) # Çıxış: Pişik miyoldayır.
Burada animal_sound funksiyası fərqli sinif obyektlərini qəbul edir və hər obyekt öz speak() metoduna uyğun davranış sərgiləyir.
Polimorfizmin üstünlükləri:
- Kodun şaxələnmədən istifadəsini təmin edir.
- Yeni siniflər əlavə etmək daha asan olur.
- Mövcud kodu dəyişmədən yeni davranışlar əlavə etmək olur.
- Proqramların skalasiya olunmasını və dəstəklənməsini asanlaşdırır.
Əlaqəli terminlər:
IT sahəsini dərindən öyrənmək üçün kurslarımıza qoşulun. Ətraflı məlumat almaq üçün sorğu göndərin!