Kibertəhlükəsizlik kursu

şəbəkəlinuxblue teamred teampentestpythonlaboratoriya

Kurs Haqqında

JET School-un Kibertəhlükəsizlik Kursu 11–16 yaş arası yeniyetmələr üçün nəzərdə tutulmuş, 8 aylıq və həftədə 3 dərs (hər biri 2 saat, 2 Əyani + 1 Onlayn) formatında təşkil olunmuş praktiki və innovativ təhsil proqramıdır.

Proqram üç əsas modulu əhatə edir:

Şəbəkə və Linux: şəbəkə strukturları, protokollar, Linux komandaları və fayl/istifadəçi idarəsi
Blue Team (Müdafiə və Monitorinq): sistem log-larının analizi, zərərli proqramlardan qorunma, firewall, IDS/IPS və SIEM ilə tanışlıq
Red Team (Etik Hücum və Pentest): veb tətbiq zəifliklərinin aşkarlanması, OSINT və pentest alətləri ilə təhlükəsiz laboratoriya məşqləri

Tədris praktiki laboratoriyalar və real nümunələr üzərində qurulub, burada tələbələr mentor dəstəyi ilə kibertəhlükəsizlik bacarıqlarını inkişaf etdirir və təhlükəsiz mühitdə etik hücum ssenarilərini tətbiq edirlər.

Kurs, tələbələrə kibertəhlükəsizlik sahəsində yalnız fundamental biliklər deyil, həm də kritik düşüncə, problem həll etmə və komandada işləmə bacarıqları qazandıraraq gələcəkdə peşəkar karyera üçün güclü təməl yaradır.

Şəbəkə anlayışı, işləmə prinsipi, topologiyalar (Bus, Star, Ring, Mesh) və şəbəkə növləri (PAN, LAN, WAN, İnternet)
Ünsiyyət modelləri (P2P, Client-Server), protokollar, məlumat ötürülməsi və protokol vahidləri (PDU); CIA prinsipləri (Gizlilik, Tamlıq, Əlçatanlıq), zəifliklər, təhdidlər və risklər
Əsas fiziki və əlaqə qatları: Fiziki qat (Duplex, simsiz standartlar: Wi-Fi, Bluetooth, WiMAX, Zigbee) və Data Link qat (MAC ünvanı, axın nəzarəti, switchlərin məqsədi və funksiyaları)
CAM (MAC) cədvəli, Auto-MDIX texnologiyası, CAM cədvəli hücum növləri və həll yolları, VLAN-lar, VLAN məqsədləri, portlar və hücum növləri
Şəbəkə qat (Network Layer): IPv4 və IPv6 ünvanlaşdırma, IP sinifləri, Subnet mask, private/public şəbəkələr, loopback ünvan, default gateway, NAT və növləri, subnetting, broadcast ünvan, DHCP prosesi və DHCP Starvation hücumu, ARP və ARP prosesi
Transport qat (Transport Layer): TCP və UDP, port nömrələri və xidmətlər, TCP əlaqəsi və sonlanması, segment ötürülməsi, məlumat itkisi və təkrar ötürülməsi, TCP zəiflikləri
Sessiya və təqdimat qatları (Session & Presentation Layers): Sessiya qat protokolları (TLS, RPC), HTTP/HTTPS (TLS), şifrələmə və səbəbləri, simmetrik və assimetrik alqoritmlər, hashing və hash alqoritmləri, collision hücumları (MD5)
Tətbiq qatı (Application Layer): Tətbiq qat protokolları və portlar, HTTP metodları və cavab kodları, FTP, DNS və DNS qeyd növləri, Telnet və SSH

Virtual Maşınlar (Virtual Machines): İstifadə məqsədləri, şəbəkə adapter növləri (NAT, NAT Network, Bridged, Host-Only)
Linux Komanda Xətti (CLI) Əsasları: ls, cd, pwd, mkdir, nano və onların opsiyaları
Linux Wildcards və Pattern-lər: *, [], ?, {} və nümunə yaradılması
Linux Fayl Bağlantıları və Alias-lar: Hard və Symbolic Links, Alias-ların yaradılması və istifadəsi
Arxivləşdirmə və Sıxışdırma (Archiving & Compression): tar, gzip, bzip2, zip alətləri
Linux Fayl Sistemi və İstifadəçi İdarəsi: Fayl sistemi strukturu və konfiqurasiyası (/etc, /var, /tmp, /etc/fstab), istifadəçi və qrup yaratma, sahibliyin və icazələrin idarəsi (chown, chgrp, chmod), mətn işləmə və Bash skriptləri, Regular Expressions (grep)

Blue Team və SOC anlayışı, müdafiənin əsasları, hücumlara qarşı tədbir prosesinin mərhələləri
Zərərli proqramlar (virus, ransomware, spyware, Trojan, Worm, Rootkit) və sosial mühəndislik hücumları (phishing və s.)
Virtual maşınlar, şəbəkə adapterləri, Firewall və IDS/IPS texnologiyaları
Şəbəkə skanları və nmap vasitəsilə praktiki nümunələr, Wireshark ilə şəbəkə trafiki analizi
Log-ların əhəmiyyəti (sistem, tətbiq, şəbəkə, təhlükəsizlik) və onların toplanması və təhlili
SIEM üçün Splunk-un əsasları və təhlükəsizlik hadisələrinin analizi, risklərin qiymətləndirilməsi
DFIR (Digital Forensics & Incident Response) əsasları, Linux üçün rəqəmsal forensika və Autopsy ilə təcrübə
Real praktiki nümunələr üzərində müdafiə məşqləri və Blue Team bacarıqlarının yekun tətbiqi

Red Team və etik hücumun əsasları, laboratoriya mühiti və etik qaydalar, tapılan zəifliklərin hesabatlanması
Pentest metodologiyaları: Black/White/Grey box testləri və standartlar
Recon & OSINT, təhlükəsiz məlumat toplama üsulları və aktiv skan, şəbəkə kəşfi (Nmap, Netcat)
Veb tətbiq zəiflikləri, şifrə və giriş hücumları, access control və fayl hücumları (LFI/RFI, path traversal)
Cross-site scripting (XSS), SQL Injection və SSRF əsasları, Burp Suite istifadə praktikasının əsasları
Praktiki laboratoriya məşqləri, alət istifadəsi və təhlükəsiz simulyasiyalar
Komanda əsaslı Web Exploit və hücum texnikaları, zəifliklərin aşkarlanması, Metasploit Framework və post exploitation məşqləri
Komanda əsaslı Privilege Escalation (Linux & Windows), hücum simulyasiyası və real dünya tətbiqlərinin nəzərdən keçirilməsi, sual-cavab