Class və ya Sinif, Obyekt Yönümlü Proqramlaşdırma (OOP - Object Oriented Programming) metodologiyasının əsas daşlarından biridir. Siniflər, real dünya obyektlərinin proqramlaşdırmadakı modeli rolunu oynayır: onların xüsusiyyətlərini (məsələn, ad, rəng, ölçü) və davranışlarını (məsələn, hərəkət etmək, danışmaq) təsvir edir.

Başqa sözlə, siniflər proqramdakı obyektlər üçün bir çərçivə və ya prototip rolunu oynayır. Onlar proqramın daha modul, təşkilatlanmış, təkrar istifadə oluna bilən və idarə edilə bilən olmasına kömək edir.

Sinifin əsas elementləri:

• Attributes (Atributlar / Xüsusiyyətlər): Obyektə aid dəyişənlərdir. (məsələn, avtomobilin markası, rəngi)
• Methods (Metodlar / Funksiyalar): Obyektin həyata keçirə biləcəyi funksiyalar və ya əməliyyatlardır. (məsələn, avtomobilin sürülməsi)

Sinif və Obyekt fərqi:

Sinif (Class) | Obyekt (Object)

Şablon və ya plan | Şablondan yaradılan konkret nümunə

Ümumi xüsusiyyətləri və davranışları müəyyənləşdirir | Xüsusi məlumatlarla təchiz olunmuş instansiyadır

Sinifin Yaradılması və İstifadəsi:

Python dilində sadə bir sinif nümunəsi:

class Car:

def __init__(self, brand, color, speed):

self.brand = brand

self.color = color

self.speed = speed

def drive(self):

print(f"{self.color} {self.brand} {self.speed} km/saat sürətlə hərəkət edir.")

# Obyekt yaratmaq

car1 = Car("BMW", "qara", 200)

car2 = Car("Audi", "ağ", 180)

car1.drive() # Çıxış: qara BMW 200 km/saat sürətlə hərəkət edir.

car2.drive() # Çıxış: ağ Audi 180 km/saat sürətlə hərəkət edir.

Burada:

• Car sinifdir — ümumi bir model.
• car1 və car2 isə bu sinifdən yaradılmış müstəqil obyektlərdir.

Siniflərin əsas üstünlükləri:

• Modul strukturlar qurmağa imkan verir.
• Kodun təkrar istifadəsini artırır.
• Dəyişikliklərə adaptasiya olunmanı asanlaşdırır (DRY prinsipi — Don't Repeat Yourself).
• İrsiyyət (Inheritance) və Polimorfizm (Polymorphism) kimi qabaqcıl konsepsiyalar vasitəsilə kodun genişləndirilməsini təmin edir.
• Encapsulation (kapsulyasiya) vasitəsilə məlumat təhlükəsizliyini artırır.

İrsiyyət və Polimorfizm:

• İrsiyyət (Inheritance): Bir sinif digər sinifin xüsusiyyətlərini və metodlarını miras ala bilər.
• Polimorfizm (Polymorphism): Bir metodun bir neçə formada istifadə olunmasına imkan verir.

Məsələn:

class ElectricCar(Car):

def charge(self):

print(f"{self.brand} elektriklə yüklənir.")

Burada ElectricCar sinifi Car sinifindən irs alır.