CSR (Client-Side Rendering) — müştəri tərəfi renderləmə üsuludur. Bu üsulda veb səhifənin və ya tətbiqin məzmunu serverdən əvvəlcədən yüklənir və daha sonra JavaScript vasitəsilə istifadəçi brauzerində render olunur. Yəni, veb səhifə və ya tətbiq bütün HTML məzmununu serverdən almadığı halda, brauzer yalnız lazım olan JavaScript kodlarını və məlumatları alır, sonra isə həmin məlumatlarla səhifəni istifadəçiyə göstərir.

CSR-nın əsas xüsusiyyətləri:

• Dinamik yükləmə: Serverdən yalnız lazımlı skriptlər və məlumatlar yüklənir, səhifənin bütün strukturu yalnız JavaScript tərəfindən render edilir.
• Sürətli istifadəçi təcrübəsi: Çünki səhifə bir dəfə yükləndikdən sonra heç bir server tələb olunmur, istifadəçi yeni məlumatlara yalnız JavaScript vasitəsilə çatır, bu da daha sürətli və interaktiv bir təcrübə yaradır.
• Ənənəvi səhifə yükləməsi yoxdur: CSR-də səhifənin hər bir elementi serverdən təkrarlanan şəkildə alınmaz. Bütün istifadəçi ilə əlaqədar dəyişikliklər müştəri tərəfində JavaScript vasitəsilə idarə olunur.

CSR-nın üstünlükləri:

• Müasir istifadəçi təcrübəsi: CSR veb tətbiqləri mobil tətbiqetmələrə bənzər sürətli və axıcı təcrübə təmin edir. İstifadəçilər səhifə yükləməsini gözləmirlər.
• Azaldılmış server yükü: Server yalnız lazımlı məlumatları və skriptləri göndərir, amma bütün səhifə məzmunu müştəri tərəfində hazırlanır.
• Daha yaxşı interaktivlik: CSR daha interaktiv istifadəçi interfeysləri və dinamik məzmun təqdim edir.

CSR-nın çətinlikləri və mənfi cəhətləri:

• SEO problemi: CSR ilə işləyən səhifələrin axtarış motorları tərəfindən tam indekslənməsi çətin ola bilər, çünki səhifə JavaScript vasitəsilə müştəri tərəfli yüklənir.
• İlkin yükləmə vaxtı: CSR tətbiqləri ilkin yüklənmə zamanı daha çox resurs tələb edə bilər, çünki səhifə bütün skriptləri və məlumatları bir anda alır.
• Brauzer dəstəyi: Müştəri tərəfində işləyən JavaScript tətbiqləri bəzi köhnə brauzerlərdə işləməyə bilər.

CSR-ə bənzər yanaşmalar SSR (Server-Side Rendering) və SSG (Static Site Generation) ilə birləşdirildikdə, SEO və performans məsələləri aradan qaldırıla bilər.