JET School

npm nədir?

Node Package Manager (npm)Node.js platforması üçün nəzərdə tutulmuş paket meneceridir. Bu vasitə ilə JavaScript layihələrində istifadə olunan kitabxanaları və alətləri asanlıqla quraşdıra, yeniləyəidarə edə bilərsən.

npm nə işə yarayır?

npm vasitəsilə minlərlə açıq mənbəli (open-source) paketi bir neçə komanda ilə layihəyə əlavə etmək mümkündür. Bu, proqramçının vaxtına qənaət edir və layihənin daha çevik, modul və ölçəklənə bilən şəkildə qurulmasına kömək edir.

npm necə işləyir?

  • Hər npm layihəsinin kökündə package.json adlı konfiqurasiya faylı olur. Burada layihənin asılılıqları, işləmə skriptləri və digər parametrlər saxlanılır.
  • npm ilə aşağıdakı əməliyyatlar yerinə yetirilə bilər:
  • Kitabxana yükləmək: npm install paket-adı
  • Yeniləmək: npm update
  • Skriptləri işə salmaq: npm run dev, npm run build
  • Paket silmək: npm uninstall paket-adı

npm harada istifadə olunur?

  • Front-End (istifadəçi tərəfi):
  • npm vasitəsilə React, Vue, Angular kimi müasir veb çərçivələri və Webpack, Vite kimi layihə qurucu alətlər yüklənə bilər.
  • Back-End (server tərəfi):
  • Node.js-də yazılmış server tətbiqlərində Express.js, Mongoose, Socket.io kimi paketlər geniş şəkildə istifadə olunur.

npm layihələrində tipik fayl və qovluqlar:

  • package.json — layihənin əsas məlumat və asılılıq faylıdır.
  • node_modules/ — quraşdırılmış bütün paketlərin saxlandığı qovluqdur.
  • package-lock.json — konkret versiyaların sabitlənməsini təmin edən fayldır.

Əməliyyat nümunəsi:

npm install express

Bu komanda Express kitabxanasını layihəyə əlavə edəcək və onu package.json-da qeyd edəcək.

npm istifadə etməyin üstünlükləri:

  • Kitabxanaların asanlıqla idarə olunması
  • Çox böyük və aktiv istifadəçi icması
  • Layihələrin daha strukturlaşdırılmış şəkildə idarə olunması
  • Öz modullarını yazıb npm-ə yerləşdirmək imkanı

Əlaqəli terminlər:

IT sahəsini dərindən öyrənmək üçün kurslarımıza qoşulun. Ətraflı məlumat almaq üçün sorğu göndərin!