Dəyişən (Variable) — proqramlaşdırma zamanı müəyyən məlumatların saxlanması və sonradan istifadəsi üçün istifadə olunan adlandırılmış yaddaş hissəsidir. Sadə dillə desək, dəyişənlər məlumatları müvəqqəti "yadda saxlamaq" üçün qutulardır.

Proqramlaşdırmada dəyişənlər çox vacibdir, çünki onlar proqramın icrası zamanı dəyərini dəyişdirə biləcəyiniz məlumatları saxlamaq üçün istifadə olunur. Hər bir dəyişənin adı və dəyəri olur. Adı ona verilən istənilən simvollarla təyin edilə bilər (məsələn, yaş, ad, hesabla), və bu ad ilə dəyişənin qiymətini (dəyərini) təyin etmək olar.

Məsələn:

let yaş = 12; // burada 'yaş' adlı dəyişən 12 dəyərini saxlayır (JavaScript)

Dəyişənin adı və dəyəri proqramın icrası zamanı dəyişə bilər. Bu da onların ən əsas funksional üstünlüyüdür. Dəyişənlər məlumatların saxlanılması və manipulyasiya edilməsi üçün proqramın "sıx" hissəsidir, çünki onların qiymətləri istifadəçinin və ya proqramın müxtəlif nöqtələrində dəyişə bilər.

Dəyişənlər fərqli proqramlaşdırma dillərində fərqli qaydalarla təyin olunsa da, ümumi olaraq onların əsas xüsusiyyətləri eynidir: müəyyən bir adı var, müəyyən bir dəyər saxlayır və bu dəyəri proqramın müəyyən mərhələlərində istifadə edə bilərik.

Nümunələr:

JavaScript-də dəyişən təyini:

let yaş = 12; // yaş dəyişəni 12 dəyərini saxlayır

yaş = 13; // yaş dəyişəninin dəyəri dəyişir

console.log(yaş); // 13

Python-da dəyişən təyini:

yaş = 12 # yaş dəyişəni 12 dəyərini saxlayır

yaş = 13 # yaş dəyişəninin dəyəri dəyişir

print(yaş) # 13

Dəyişən növləri:

• Dəyişənlərin müəyyən növləri və istifadələri var, məsələn:
• Tam ədəd (Integer): Məsələn, let sayi = 5;
• Həqiqi ədəd (Float): Məsələn, let qiymet = 5.7;
• Yazı (String): Məsələn, let ad = "Jane";

Boş (Null): Məsələn, let adres = null;

Dəyişənlər proqramın hər hansı bir yerində dəyişdirilə bilən məlumatı saxlamaq və istifadə etmək üçün çox vacib bir vasitədir.