Bandwidth, yəni bant genişliyi, kompüter şəbəkəsində və ya internet bağlantısında verilənlərin ötürülmə sürətini ifadə edən bir termindir. Texniki olaraq, müəyyən bir zaman intervalında (adətən saniyə) bir cihaz və ya şəbəkə vasitəsilə ötürülə bilən maksimum məlumat miqdarıdır.

Bandwidth adətən bit per second (bps) — saniyədə bit, və ya onun çoxluqları olan Kbps, Mbps, Gbps kimi vahidlərdə ölçülür:

• Kbps – kilobit/saniyə (1.000 bit/s)
• Mbps – megabit/saniyə (1.000.000 bit/s)
• Gbps – gigabit/saniyə (1.000.000.000 bit/s)

Bandwidth nə üçün vacibdir?

Bandwidth-in əsas rolu — verilənlərin nə qədər tez və nə qədər həcmlə ötürülə biləcəyini müəyyən etməkdir. Bu həm ev istifadəçiləri, həm də şirkətlər üçün vacib göstəricidir.

Misal:

• 5 Mbps bant genişliyinə sahib olan bir internet bağlantısı saniyədə təxminən 0.625 MB (megabayt) məlumat yükləyə bilər.
• 100 Mbps olan bağlantı isə eyni faylı daha tez yükləyəcəkdir.

Bandwidth ilə əlaqədar məqamlar:

• Yüksək bandwidth = daha çox verilən ötürmə qabiliyyəti → daha sürətli yükləmə və yayım (streaming)
• Aşağı bandwidth = ləng internet → videolar donur, səhifələr gec açılır
• Bandwidth-lə internet sürəti eyni şey deyil – sürət həm də gecikmə (latency), ping, server cavabları kimi digər amillərdən də asılıdır
• Şəbəkənin istifadəçiləri arasında paylaşılır – bir neçə cihaz eyni anda internet istifadə edirsə, bant genişliyi bölünür

Bandwidth necə ölçülür?

• Speedtest kimi onlayn xidmətlərlə internet bağlantınızın bandwidth-i yoxlanıla bilər.
• ISP-lər (internet provayderləri) müəyyən bir aylıq bandwidth limiti təyin edə bilərlər.

Nəticə

Bandwidth, internet və şəbəkə performansını ölçməkdə mühüm rol oynayan texniki bir anlayışdır. Yüksək bant genişliyi daha stabil və sürətli bağlantı təklif edir. Evdə film izləməkdən tutmuş şirkət səviyyəsində serverlərin idarə olunmasına qədər hər sahədə bant genişliyi kritik əhəmiyyət daşıyır.