Uşaqlar hər gün telefon, planşet, oyun və tətbiqlərdən istifadə edir. Onların zövq aldığı hər rəng, hər düymə, hər animasiya və rahat istifadə təcrübəsi arxasında isə bir sahə dayanır — UX/UI dizayn.

Bəs UX/UI nədir və uşaqlar bu sahəni öyrənməklə nələri qazanır? Gəlin addım-addım baxaq.

🧩 UI nədir? UX nədir?

🎨 UI (User Interface) — İstifadəçi interfeysi

UI, istifadəçinin qarşısına çıxan bütün vizual elementlərdir. Bir tətbiqi və ya veb saytı açanda ilk gördüyünüz hər şey UI dizaynerin işidir.

UI-ın əsas hissələri:

• Rəng palitrası — Məsələn, “Like” düyməsinin niyə mavi olduğunu heç düşündünüz? Bu, dizaynerin seçdiyi UI qərarıdır.
• Şriftlər və ölçülər — Mətn oxunaqlı olmalıdır və göz yormamalıdır.
• Düymələr və ikonlar — Hər düymə funksiyasını aydın şəkildə göstərməlidir.
• Layout (yerləşdirmə) — Məlumatlar elə düzülməlidir ki, istifadəçi itirməsin.
• Animasiya və keçidlər — Tətbiqi daha canlı və anlaşıqlı edir.

Qısacası, UI — hər şeyin necə göründüyüdür.

Bura dizayn gözəlliyi, vizual harmoniya və müasir görünüş daxildir.

🧠 UX (User Experience) — İstifadəçi təcrübəsi

UX isə arxa planda işləyən “məntiq” və “rahatlıq mexanizmi”dir. Gözəllik yox, rahatlıq əsasdır. Bir istifadəçi tətbiqdən rahat şəkildə istifadə edə bilirsə, bu UX dizaynerin uğurudur.

UX nələri əhatə edir:

• Navigasiya — İstədiyini tapmaq asandırmı?
• Sürət və yol qısaldılması — Məsələn, alış-veriş üçün 5 düymə yox, 2 düymə kifayət edir.
• İstifadəçinin ehtiyaclarının öyrənilməsi — UX dizaynerlər istifadəçilərin harada çətinlik çəkdiyini araşdırır.
• Funksionallığın rahat şəkildə qurulması — Hər proses məntiqli olmalıdır.
• Testlər və təkmilləşdirmələr — UX daim inkişaf etdirilən bir sahədir.

Yəni UX — istifadəçinin “bu tətbiqdən istifadə etmək xoşdur, çətindir, rahatdır, sürətlidir?” sualına verdiyi cavabdır.

👇 Sadə dillə:

👉 UI — proqramın görünüşü

👉 UX — proqramdan istifadə prosesinin rahatlığı

Bu iki sahə birlikdə işlədikdə həm estetik, həm də rahat proqramlar və saytlar ortaya çıxır.

🌟 Uşaqlar UI/UX öyrənməklə nələri qazanır?

1️⃣ Yaradıcı düşüncə və problem həll etmə bacarığı

UX/UI uşaqları yalnız vizual hazırlamağa yönəltmir. Onlar istifadəçinin problemini məntiqi şəkildə analiz etməyi, həll yolları tapmağı, sistemi daha rahat və funksional etməyi öyrənirlər.

2️⃣ Texnologiyanı istehlakçı kimi yox, yaradıcı kimi istifadə etmə

Uşaqlar sadəcə oyun oynamaqla kifayətlənmirlər — artıq öz oyunlarının interfeysini dizayn edə, öz tətbiq ideyalarını real prototipə çevirə bilirlər.

3️⃣ Gələcək karyera üçün əsas bacarıqlar

Bu sahəni öyrənən uşaqlar gələcəkdə istəsələr:

• UI/UX Designer
• Product Designer
• Game Interface Designer
• UX Researcher
• Web & App Designer
• kimi peşələrə çox daha rahat keçə bilirlər.

4️⃣ Web Development üçün baza

UI/UX öyrənən uşaqlar həm də:

• veb dizayn,
• sayt strukturu,
• mobil tətbiq ekranları,
• komponentlər,
• responsive dizayn

kimi anlayışlarla tanış olur. Bu isə onların gələcəkdə Front-end və ya Full-Stack Web Developer olmaq yolunu xeyli asanlaşdırır.

5️⃣ Figma kimi professional alətlərlə təcrübə

Uşaqların öyrəndiyi proqramlar real dizaynerlərin istifadə etdiyi alətlərdir (məsələn, Figma). Bu, onların həm portfel yaratmasına, həm də gələcəkdə layihələrə daha tez uyğunlaşmasına kömək edir.

🚀 Uşaqlar üçün UI/UX öyrənmək niyə faydalıdır?

Bu sahə uşaqlara:

• sistemli düşüncə,
• vizual qərarvermə,
• estetika hissi,
• rəqəmsal savadlılıq,
• yenilikçi yanaşma

kimi bacarıqlar qazandırır. Qısacası, onlar həm yaradıcı, həm analitik düşünməyi öyrənirlər — bu da gələkdə istənilən sahədə onlara üstünlük verir.

Bu, sadəcə dizayn deyil — gələcəyin ən tələb olunan sahələrindən birinə giriş qapısıdır.

📌 Nəticə

UI/UX uşaqlar üçün həm əyləncəli, həm də inkişaf etdirici bir sahədir. Onlar rəqəmsal dünyanın necə qurulduğunu anlayır, öz ideyalarını dizayna çevirir və gələcək karyera yollarını daha erkən görməyə başlayırlar.

JET School-da UI/UX dərsləri Kompüter Mühəndisliyi kursunun daxilində keçirilir. Kurs haqqında ətraflı məlumat almaq üçün aşağıdakı linkə klik edin:

https://jetschool.az/az/course/it-ve-komputer-muhendisliyi-kursu