Power Supply Unit (PSU) və ya Güc Bloku, kompüterin bütün komponentlərini elektrik enerjisi ilə təmin edən və sistemin sabit şəkildə işləməsini mümkün edən əsas aparat hissəsidir. PSU elektrik şəbəkəsindən (220V AC — dəyişən cərəyan) aldığı enerjini kompüterin istifadə edə biləcəyi aşağı gərginlikli sabit cərəyana (DC) çevirir. Bu çevrilmə prosesi texniki cəhətdən çox vacibdir, çünki kompüterin hissələri yalnız sabit və düzgün gərginliklə işləyə bilir.

Güc blokunun əsas funksiyaları

1. Elektrik enerjisinin çevrilməsi – PSU şəbəkədən aldığı yüksək gərginlikli AC cərəyanını, əsasən 12V, 5V və 3.3V DC cərəyanlara çevirir.
2. Gərginlik paylanması – Müxtəlif komponentlərə uyğun voltajların düzgün bölüşdürülməsi (məsələn, prosessor, ana plata, sərt disk, qrafik kart və s.).
3. Stabilliyin təmin olunması – Gərginlikdəki ani dəyişikliklərə qarşı müdafiə, yəni voltaj tənzimləməsi.
4. Mühafizə funksiyaları – PSU yüksək cərəyan, qısaqapanma, həddindən artıq temperatur və ya gərginlik zamanı sistemi avtomatik söndürərək qoruyur.

PSU-nun əsas texniki göstəriciləri

• Watt (W) – Güc blokunun maksimum verə biləcəyi enerji miqdarı. Tipik masaüstü kompüterlər üçün bu göstərici 400W–850W arasında dəyişir, amma güclü oyun və ya server sistemləri üçün 1000W-dan yuxarı modellər tələb oluna bilər.
• 80 PLUS sertifikatı – PSU-nun enerji səmərəliliyi haqqında məlumat verir. Məsələn, 80 PLUS Bronze, Silver, Gold, Platinum və Titanium dərəcələri var.
• Modulyar sistem – Bəzi güc blokları modulyar olur, yəni lazım olmayan kabelləri çıxarmaq mümkündür. Bu, kabel idarəçiliyini və hava dövranını yaxşılaşdırır.

Güc blokunun kompüterə təsiri

Yaxşı seçilməmiş və ya ucuz PSU zamanla kompüterə zərər verə bilər. Məsələn:

• Qeyri-sabit gərginlik — anakart və digər komponentlərin sıradan çıxması.
• Yetersiz güc — sistemin qeyri-sabit işləməsi, qəfil sönmələr.
• Səssiz və ya səsli işləmə — PSU-nun içindəki soyutma fanının keyfiyyəti də önəmlidir.

Bu səbəbdən kompüter yığarkən və ya alarkən PSU-ya xüsusi diqqət yetirmək vacibdir.

Kimlər üçün vacibdir?

• Oyunçular – Güclü qrafik kartlar və CPU yüksək enerji tələb etdiyindən, stabil PSU mütləqdir.
• Proqramçılar və dizaynerlər – Performanslı sistemlər üçün keyfiyyətli enerji təminatı vacibdir.
• Server və iş stansiyaları – Daim işləyən sistemlərdə enerji sabitliyi və müdafiə funksiyaları kritik əhəmiyyət daşıyır.

Nəticə

PSU hər bir kompüterin “ürəyi” sayılır. O, digər bütün hissələrin işləyə bilməsi üçün əsas enerjini təmin edir. Güvənli, səmərəli və keyfiyyətli bir güc bloku uzunmüddətli və stabil sistem üçün vacibdir. Ona görə də PSU-nun seçilməsi zaman yaddan çıxmamalıdır: bu sadəcə “qutu” deyil — bu, sistemin həyatda qalma zəmanətidir.